افزودن دوربین به تلفنهای همراه را میتوان یکی از بزرگترین نقاط عطف تاریخ گوشیهای موبایل تلقی کرد. زمانی که کمپانی ژاپنی کیوسرا برای اولین بار تلفن همراه Visual Phone VP-210 را به همراه یک دوربین 110 هزار پیکسلی در سال 1999 به تولید رساند، کمتر کسی پیشبینی میکرد که کیفیت این دوربینها به جایی برسد که با دوربینهای DSLR رقابت کنند. طبق گزارشی که اخیرا از سوی خبرگزاری Japan Nikkei منتشر شده، تروشی شیمیزو (Terushi Shimizu)، مدیرعامل بخش «راهکارهای نیمهرسانای سونی» یا SSS، ادعا کرده که قابلیتهای دوربین در گوشیهای هوشمند تا سال 2024 به دوربینهای DSLR و بدون آینه رسیده و حتی از آنها جلوتر خواهد زد.
به گفته سونی، چنانچه دوربین اسمارتفونها بخواهند از دوربینهای DSLR و بدون آینه سبقت بگیرند، باید چندین فاکتور مهم را احراز کنند. فاکتور اول، اندازه سنسور است. انتظار میرود، اندازه سنسورهای تصویری موبایل در دو سال آینده به 1 اینچ و حتی فراتر از آن برسد. لازم به ذکر است، پیش از این هم گوشی هوشمند Sony Xperia Pro I به سنسور تصویری 20 مگاپیکسلی با قطر 1 اینچ مجهز شده بود. البته با توجه به محدودیتهای فاصلهای بین لنز و سنسور، تنها 12 مگاپیکسل از سطح این سنسور قابل استفاده بوده و عملا آن را به یک سنسور 1/1.3 اینچی تبدیل میکند که در دیگر اسمارتفونهای پرچمدار کاملا متداول است.
عامل دیگر ساختار جدید سنسورهای تصویری است. به عنوان مثال، نمیتوان پتانسیل سنسور جدید سونی (از نوع CMOS دولایهای) را نادیده گرفت. این سنسور جدید فرآیند ساخت لایههای فوتودیود و ترانزیستور را جدا کرده و آنها را به شکل مؤثرتری بهینه میکند. این در حالیست که در طراحیهای قبلی، هر دو المان (فوتودیود و ترانزیستور) روی یک ویفر بودند. به گفته سونی، در این ساختار جدید (در مقایسه با سنسورهای متداولی که نوردهی آنها از پشت صورت میگیرد) هر پیکسل تا دو برابر بیشتر از نور اشباع شده و همین امر ضمن افزایش دامنه دینامیکی، موجب کاهش نویز در محیطهای کمنور میشود.
حتی اگر سنسورهای تصویری گوشیهای هوشمند نتوانند آنقدر بزرگ شوند که با دوربینهای APS-C رقابت کنند، سنسورهای کوچکتر در آینده نزدیک قادر به جذب نور بیشتری خواهند بود. هنوز مشخص نیست این نوع تکنولوژی چه زمانی به گوشیهای هوشمند راه پیدا میکند، اما در حال حاضر، سونی در ساخت دوربینهای بدون آینه پیشرفته خود از آن استفاده میکند.
عامل مؤثر دیگر در رشد دوربین گوشیهای هوشمند، هوش مصنوعی است. قابلیتهای پردازشی هوش مصنوعی در ترکیب با سختافزار پیشرفته، در بهبود مواردی مثل HDR چند فریمی، افزایش دامنه زوم و کیفیت ضبط ویدئو تأثیرگذار خواهد بود. بدیهیست که عکاسی کامپیوتری موجب شده تا دوربین گوشیهای هوشمند فراتر از حد انتظار ظاهر شوند. گوشی 599 دلاری پیکسل 6 تنها یک نمونه کوچک از این پیشرفت است. در حال حاضر، گرایش صنعت به ترکیب پردازش سیگنال تصویری با یادگیری ماشینی (چه درون تراشه و چه در خود دیوایس)، متمایل شده است. ناگفته نماند، قدرت پردازشی اسمارتفونها همین حالا هم از دوربینهای DSLR بیشتر بوده و انتظار میرود این قدرت با شتاب بیشتری افزایش پیدا کند.
جالب است بدانید، سونی چندی پیش با رونمایی از گوشی هوشمند Xperia 1 IV، برای اولین بار در صنعت موبایل، از یک دوربین با فاصله کانونی متغیر پرده برداشت. لنز این دوربین از نوع پریسکوپی بوده و فاصله کانونی آن بین 85 تا 125 میلیمتر تغییر میکند. به این ترتیب، میتوان لذت زوم با دوربینهای DSLR را در هنگام کار با گوشی Xperia 1 IV نیز تجربه کرد. با این حساب، اگر گسترش دامنه فاصله کانونی امکانپذیر باشد، این تکنولوژی میتواند برخی از مشکلات مجموعههای دوربین در اسمارتفونها – از جمله به کارگرفتن چند سنسور تصویری، کمبود فضا، هزینه زیاد و ناهماهنگی کیفیتی تصویر و لنز – را از بین ببرد.
به این ترتیب، شاید روزی فرا برسد که دیگر شاهد چندین دوربین در پشت گوشیهای هوشمند نباشیم. همچنین، با توجه به تمام پیشرفتهای حاصل شده در عرصه دوربینهای گوشیهای هوشمند، شاید در کمتر از دو سال آینده، نتوانید تشخیص دهید که یک عکس با دوربین حرفهای گرفته شده یا با یک اسمارتفون.